Во имя Аллаха Милостивого Благого На главную страницу

Тюркские языки

Казахский язык

Краткое описание

Казахский язык относится к тюркским языкам.

На казахском как родном языке разговаривает более десяти миллионов человек.

В казахском языке выделяют девять частей речи: имя существительное, имя прилагательное, имя числительное, местоимение, глагол, наречие, послелоги, слова-подражания и междометие.

В казахском языке часты взаимствания из арабского и русского языков.

Алфавиты казахского языка

Руническое письмо, но справа налево

Орхоно-енисейское письмо (древнетюркское руническое письмо) по сходству с германскими рунами можно назвать руническим, но из основных отличий то, что орхоно-енисейские руны писались и читались справа налево.

Древнетюркское руническое письмо (орхоно-енисейская письменность)

Древнетюркское руническое письмо использовалось на территории Казахстана с пятого по десятый век. Орхоно-енисейский язык являлся языком Тюркского каганата. Сегодня это письмо практически нигде не используется.

Арабское письмо справа налево

Начертания на основе арабского алфавита персидского стиля с направлением письма справа налево начали использоваться на территории Казахстана для записи тюркских текстов с десятого века, на нём обозначали только согласные звуки. Затем арабица была расширина для передачи гласных звуков согласно казахской фонетики.

На протяжении веков казахами использовалась арабица (арабский шрифт). В 1929 и 1937 годах советскими колонизаторами был произведён насильственный перевод казахской письменности вначале на латиницу (чтобы не умели читать Коран), а затем на кириллицу (чтобы не понимали турецкую литературу).

Сегодня арабица для казахского языка официально используется в Китае, а именно на территории Или-Казахского автономного округа в Синьцзян-Уйгурском автономном районе. Также используется арабский алфавит казахской диаспорой в Афганистане, Иране и Пакистане.

Казахские алфавиты

Письмо на основе латиницы и кириллицы

С 1929 по 1937 год в Казахстане внедрялось и использовалось письмо на основе латиницы.

После 1937 года в Казахстане внедрялось и использовалось письмо на основе кириллицы.

Казахский алфавит

Перевод Корана на казахский язык

Одной из наиболее читаемых книг на казахском языке является перевод Священного Корана.

Фатиха сүресі

Аса қамқор, ерекше мейірімді Алланың атымен бастаймын.

Барлық мақтау бүкіл әлемнің Раббы Аллаға тән.

Аса қамқор, ерекше мейірімді.

Қиямет күнінің иесі.

Саған ғана құлшылық қыламыз, әрі Сенен ғана жәрдем тілейміз!

Бізді тура жолға сала көр!

Нығметке бөленгендеріңнің жолына! Ашуға ұшырағандардың және адасқандардың жолына емес!

Бақара сүресі

Аса қамқор, ерекше мейірімді Алланың атымен бастаймын.

«Әлиф Ләм Мим» (1)

Міне осы Кітапта күдік жоқ, тақуалар үшін тура жол көрсетуші. (2)

Сондай олар көмеске иман келтіреді, намазды толық орындайды, өздеріне берген несібемізден (Алла жолында) пайдаландырады. (3)

(Мұхаммед Ғ.С.) олар саған түсірілгенге әрі сенен бұрыңғы түсірілгенге сенеді және ақыретке анық нанады. (4)

Міне солар Раббылары тарапынан тура жолда және солар құтылушылар. (5)

...

Алла (Т.), Одан басқа еш тәңір жоқ. Ол тірі, толық меңгеріп тұрушы, Ол қалғымайды да ұйықтамайды. Көктердегі және жердегі нәрселер Оған тән. Оның құзырында өзінің рұқсатынсыз кім шапағат етеді? Олардың алдарындағыны да, арттарындағыны да біледі. Олар, Оның қалауынан басқа еш нәрсе білмейді. Оның күрсісі (білімі) көктер мен жерді сыйдырады. Оған, ол екеуін қорғау ауыр келмейді. Және Ол, өте биік, аса зор. (255)

Дінде зорлау жоқ. Расында туралық, азғындықтан ажыратылды. Енді кім жауыздыққа қарсы келіп, Аллаға иман келтірсе, сонда ол рас үзілмейтін (берік) тұтқаны ұстады. Алла әр нәрсені естуші, білуші. (256)

Алла (Т.) иман келтіргендердің досы. Оларды қараңғылықтардан жарыққа шығарады. Ал қарсы болғандардың достары шайтан, оларды жарықтан қараңғылықтарға шығарады. Міне солар тозақтық. Олар, онда мәңгі қалады. (257)

...

Көктердегі және жердегі нәрселер Алланікі. Іштеріңдегілерді жарияласаңдар да жасырсаңдар да Алла сендерден оның есебін алады. Сонда кімді қаласа, жарылқайды да кімді қаласа, азап қылады. Сондай-ақ Алла (Т.) ның барлық нәрсеге толық күші жетеді. (284)

Пайғамбар өзіне Раббы тарапынан түсірілгенге иман келтірді. Мүміндер де барлығы: Аллаға, періштелерге, кітаптарға және пайғамбарларға иман келтірді. «Елшілердің араларын айырмаймыз, естідік те бой ұсындық. Раббымыз! Сенен жарылқау тілейміз, қайтып барар жеріміз де Сенің алдың» деді. (285)

Алла (Т.) кісіге шамасы келетін міндетті ғана жүктейді; істеген жақсылығы өз пайдасына да, жамандығы зиянына. «Раббымыз! Егер ұмытсақ не жаңылсақ бізді қолға алма. Раббымыз! Бізге бізден бұрынғыларға жүктегеніңдей ауыр жүк жүктеме. Раббым! Бізге шамамыз келмейтінді артпа! Бізді кешір, бізді жарылқа, бізге мәрхамет ет. Сен иемізсің! Бізге кәпір қауымға қарсы жәрдем бер!» (286)

Ихлас сүресі

Аса қамқор, ерекше мейірімді Алланың атымен бастаймын.

(Мұхаммед Ғ.С. оларға) айт: Ол Алла, біреу ақ. (1)

Алла мұңсыз. (Әр нәрсе оған мұқтаж) (2)

Ол тумады да, туылмады. (3)

Әрі оған ешкім тең емес.(4)

Турецкий язык

Краткое описание

Лингвисты относят турецкий язык к тюркской ветви алтайской семьи языков.

Наиболее близким к турецкому языку считаются гагаузский язык и крымско-татарский язык.

Я видел как крымский татарин без специальной подготовки переводил турецкие книги на русский язык.

Азербайджанцы тоже довольно хорошо понимают турецкий язык.

Турецкий язык по числу носителей является первым среди всех тюркских языков.

На турецком как родном языке говорят порядка семидесяти миллионов человек.

Основу литеретурного турецкого языка образует стамбульский диалект.

Турецкий язык взаимствовал на протяжении веков много арабских слов.

Сегодня в турецком алфавите двадцать девять букв. Обычно каждому звуку соответствует буква.

В турецком языке восемь гласных звуков.

В турецких словах корень слова идёт перед всеми грамматическими аффиксами.

В турецком языке отсутствует категория рода.

На протяжении целого тысячалетия до 1928 года использовалось османское (арабское) письмо.

Словарный запас турецкого языка очень огромен. Согласно Большому словарю турецкого языка в турецком языке почти две трети миллиона слов.

Помимо Турции, турецкий язык имеет официальный статус на Кипре и в Македонии.

Аудио-уроки на татарском языке: Аллах Тагаләнең исемнәре - Имена Аллаха Всевышнего

См. также: Славянские языки, европейские или западные языки, арабский и чеченский языки

Языки © 2010-2017, 2018
language.neocities.org